Osmanlı Devleti’nin 9. padişahı olan Yavuz Sultan Selim Han tarafından Selimi mahlasıyla yazılan aşağıdaki dörtlük, oldukça ilginç bir özelliğe sahiptir. Dörtlük, soldan sağa ve yukarıdan aşağıya doğru okunduğunda mısralar aynı dizeleri vermektedir.
Sanma şâhım / herkesi sen / sâdıkâne / yâr olur
Herkesi sen / dost mu sandın / belki ol / ağyâr olur
Sâdıkâne / belki ol / bu âlemde / dildâr olur
Yâr olur / ağyâr olur / dildâr olur / serdâr olurYavuz Sultan Selim
Dörtlüğün günümüz Türkçesi ile anlamı nedir?
Bu dörtlük, eski Türkçe olarak adlandırılan kelimeler içerdiğinden günümüzde anlaşılması zor olabilir. Bu anlamda günümüz Türkçesine uyarlanmış hali şu şekildedir:
Hükümdarım sanma sen herkesi kendine sadık bir dost olur.
Sen herkesi dost mu sandın! belki düşman olur.
Sadık olan belki bu dünyada söz sahibi olur.
Dost olur, düşman olur, söz sahibi olur, hükümdar olur.
Yavuz Sultan Selim
Dörtlüğün hikayesi nedir?
Yavuz Sultan Selim tarafından yazılan bu dörtlük, hikayesiyle de ilginç bir özellik taşımaktadır. Rivayet şu şekildedir:
Satranç oynama konusunda hünerli olan Yavuz Sultan Selim, tebdil-i kıyafet ile satranç konusunda hünerli olan başka bir hükümdar İran şâhı Şâh İsmail ile satranç oynar. Şah İsmail’i o güne kadar yenen ilk kişi olan Yavuz Sultan Selim Han, kendisine bir kese altın veren Şah İsmail tarafından başı sıkıştığında kendisine başvurması hususunda tembihlenir (kimi kaynaklar da Şah İsmail’in sinirlendiği ve Yavuz Sultan Selim’e tokat attığı yazılıdır). Bunun üzerine Yavuz Sultan Selim, yukarıda yazılı olan dörtlüğü söylemiştir.
